Pokrzywa

Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica L.) jest wieloletnią rośliną z rodziny pokrzywowatych (Urticacaae). W Polsce występuje w stanie dzikim. Jej liście i łodygi są pokryte parzącymi włoskami. Efekt zetknięcia się z pokrzywą to piekąca wysypka (pokrzywka), dzięki temu roślina jest powszechnie znana. Współczesna nauka potwierdziła wiele cennych właściwości leczniczych pokrzywy.

Surowcami zielarskimi są: liść (Folium Urticae), ziele (Herba Utricae dioicae), korzeń (Radix Utricae dioicae), a także nasiona pokrzywy (Semen Utricae dioicae).

W liściach pokrzywy znajduje się chlorofil, ksantofil i karotenoidy, dużo witamin C (100–270 mg/100 g) i witaminy K. Znaleziono także witaminy z grupy B, flawonoidy, kumaryny, garbniki, aminy (histaminę, acetylocholinę i serotoninę), kwasy organiczne (mrówkowy). Liście zawierają również dużo soli mineralnych, w tym potas, żelazo, wapń i krzem. Parzące właściwości włosków wynikają z obecności kwasu mrówkowego, histaminy i acetylocholiny. Kłącza i korzenie pokrzywy zawierają lipidy i sterole (β-sitosterol, stigmasterol), lecytyna, lignany, sole mineralne. Natomiast owoce i nasiona pokrzywy zawierają: olej bogaty w kwas linolowy, karotenoidy i polisacharydy.

Właściwości lecznicze pokrzywy

Pokrzywa ma działanie moczopędne: dzięki hamowaniu resorpcji zwrotnej w kanalikach nerkowych zwiększa wydalanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii, chlorków i mocznika. Bioaktywne związki pokrzywy dzięki działaniu rozkurczowemu na mięśnie gładkie naczyń krwionośnych poprawiają cyrkulację krwi, a także zwiększają dobową ilość wydalanego moczu.

Wyciągi z pokrzywy zawierają inhibitory cyklooksygenazy i 5-lipooksygenazy, co tłumaczy ich działanie przeciwzapalne. Te doniesienia potwierdzają korzyści z picia np. soku z pokrzywy z miodem, co było starym sposobem łagodzenia bólu stawów o niewielkim nasileniu.

Inne zastosowania

Pokrzywa to roślina jadalna, można ją traktować jak szpinak czy szczaw. Młode pędy i liście po uprzednim sparzeniu (w temp. ok. 60°C inaktywuje się histamina i kwas mrówkowy) dodaje się do sałatek czy szpinaku, mogą też być dodatkiem do jajecznicy.

Autor: prof. Iwona Wawer

Zapoznaj się z produktami

Polecane artykuły

Właściwości ziół

Dziurawiec

Dziurawiec (Hypericum perforatum) to pospolita roślina naszych łąk. Jej żółte kwiatki, które pojawiają się pod…

Więcej
Właściwości ziół

Owoc borówki czernicy

Czarne jagody to bogate źródło związków polifenolowych, głównie barwników antocyjanowych (glikozydy cyjanidyny, delfinidyny, malwidyny), ich…

Więcej
Ziołolecznictwo

Leki roślinne w XXI wieku

Lek to produkt medyczny, który może zawierać różne rodzaje substancji, zarówno syntetyczne...

Więcej
Zioła a zdrowie

Zioła a układ moczowy

Dolegliwości ze strony układu moczowego są z reguły bardzo uciążliwe, a co gorsza mają tendencję…

Więcej
Właściwości ziół

Mięta

Mięta jest szeroko uprawiana i od dawna bardzo popularna. Miętę znali starożytni Egipcjanie 1000 lat…

Więcej
Zioła a zdrowie

Zioła a wątroba

Wątroba to jeden z najważniejszych narządów organizmu człowieka, stanowi ogromną „fabrykę chemiczną”, w której działa…

Więcej
Właściwości ziół

Melisa

Melisa (Melissa officinalis) to roślina o jasnozielonych karbowanych liściach i drobnych biało-różowych kwiatkach. Osiąga wysokość…

Więcej
Właściwości ziół

Nasiona lnu

Len jest rośliną o wszechstronnym zastosowaniu. W medycynie wykorzystuje się zarówno nasiona, tzw. siemię lniane,…

Więcej
Właściwości ziół

Senes

Senes zyskuje na popularności, ponieważ jest bardzo skuteczny i łatwy w stosowaniu. Ten lek zawdzięczamy…

Więcej